Momenteel volgt Samen het Roze Loper-traject, waarmee er gestreefd wordt naar een veilige omgeving voor zowel cliënten als medewerkers. Tanja Ineke, bestuurder van Samen, sprak met Actiz over diversiteit en inclusie en hoe Samen dit integreert in de organisatie:
Waarom ben je aangesloten bij de ambassadeursclub Inclusieve Ouderenzorg vanuit ActiZ?
‘Ik vind dat iedereen de kans moet krijgen om deel te nemen aan de samenleving en een bijdrage te leveren naar eigen potentie. Er is nog veel ruimte voor verbetering op het gebied van bewustwording rondom diversiteit en inclusie, ook binnen zorgorganisaties. Mensen zijn geneigd om te denken dat het hen niet raakt, maar het thema speelt overal. Door de bewustwording te vergroten en aan te zetten tot actie, willen we een veilige woon- en werkomgeving creëren waarin iedereen zich vrij voelt om zichzelf te zijn. De ambassadeursclub Inclusieve Ouderenzorg van ActiZ bestaat uit mensen die gepassioneerd zijn over dit thema en zich extra inzetten voor een inclusieve (werk)omgeving in de sector. Met elkaar vergroten we de bewustwording door het thema steeds weer te agenderen en het gesprek hierover blijvend aan te gaan.’
Waarom hebben de thema’s diversiteit en inclusie meer aandacht nodig?
‘We willen goede zorg leveren. Eén van de aspecten daarvan is dat iedereen die zorg ontvangt zich veilig en geaccepteerd kan voelen in hun seksuele en genderidentiteit. Cliënten bevinden zich vaak in een afhankelijke en kwetsbare positie en hebben baat bij een omgeving waarin zij volledig zichzelf kunnen zijn. LHBTIQ+ ouderen moeten niet het gevoel hebben dat zij iets moeten verbergen. Verhalen van ouderen die bang zijn om hun ware zelf te laten zien, raken mij dan ook enorm. Niemand zou die kwetsbaarheid moeten voelen. Wat betreft zorgmedewerkers, zij cijferen zichzelf vaak weg, maar ook zij verdienen bescherming tegen discriminatie en moeten zich vrij voelen om volledig zichzelf te zijn. Voor een ander kan een negatieve opmerking iets kleins lijken. Maar als je tien keer een speldenprikje krijgt op dezelfde plek, gaat het toch behoorlijk pijn doen. Ik vind het vooral belangrijk dat zorgmedewerkers zich gesteund voelen door hun collega’s en leidinggevende, mocht er zich een vervelend voorval voordoen.’
Op welke manier zijn jullie met de thema’s diversiteit en inclusie bezig bij Samen?
‘De thema’s hadden wij ons al langer aangetrokken. We wilden dit meer gestructureerd aanpakken en besloten te starten met het Roze Loper-traject. Dit traject betekent met elkaar aan de slag gaan om het streven naar tolerantie, respect en openheid concreet handen en voeten te geven. Hierin nemen we zowel LHBTIQ+ als andere aspecten van inclusiviteit mee. Eén locatie heeft momenteel het Roze Loper-certificaat behaald; voor een tweede en derde locatie zijn we de verbetersuggesties aan het uitvoeren. Het Roze Loper-traject dwingt ons ook om kritisch naar ons beleid te kijken en inclusie te integreren in alle aspecten van onze organisatie, van het HR-beleid en de gedragscode tot de introductie van nieuwe medewerkers en het welkomstgesprek met cliënten. Het is een continu proces dat zich richt op het verbeteren van de werkomgeving voor zowel medewerkers als cliënten.’
Hoe ervaar je de bereidheid om met de thema’s aan de slag te gaan in de organisatie?
‘Dat is niet anders dan met andere onderwerpen. Er is altijd een deel van de mensen die zich bewust is van het belang van het onderwerp en er mee aan de slag wil en een deel die het niet of minder belangrijk vindt. In de werkplezierscan scoorden we een dikke 8 op de vragen ‘ik kan mezelf zijn’ en ‘ik word geaccepteerd voor wie ik ben’. Mooi, en we zien dit als een aanmoediging om tot nog hogere scores te komen. Het is in ieder geval van belang dat we het onderwerp integreren in alle aspecten van het werk. We hebben bijvoorbeeld tijdens de welkomstbijeenkomsten voor nieuwe medewerkers het thema diversiteit en inclusie opgenomen. Zo krijgen medewerkers vanaf het begin al mee dat het thema belangrijk is binnen onze organisatie. Het doel is om het normaal te maken door het een integraal onderdeel van onze cultuur te maken.’
Hoe kunnen andere organisaties aan de slag met het thema? Wat wil je hen meegeven?
‘Begin met het creëren van een team dat zich richt op diversiteit en inclusie, net zoals je bijvoorbeeld een green team hebt voor het thema duurzaamheid. Betrek alle lagen van de organisatie om draagvlak te creëren. Gebruik hulpmiddelen zoals de Roze Loper-toolkit en beperk je niet alleen tot LHBTIQ+, maar omarm bredere inclusiviteit. Dit betekent dat je niet specifiek naar sociale ongelijkheid kijkt, maar naar alle mogelijke verschillen. Ook verschillen op persoonlijk niveau worden dan meegenomen. Ik wil organisaties meegeven dat het een belangrijk thema is, dat overal speelt. Door een overvloed aan thema’s en onderwerpen kan ik me voorstellen dat het geen prioriteit heeft. Zorg er juist voor dat het thema prioriteit krijgt. Vanwege de krimpende arbeidsmarkt in de sector hebben we iedereen nodig. Je wilt nieuwe medewerkers aantrekken, maar ook je huidige medewerkers behouden. Hiervoor is het belangrijk dat medewerkers niets achter hoeven te houden en volledig zichzelf kunnen zijn. Dit verhoogt hun productiviteit en leidt tot meer tevredenheid.’
De Roze Loper
De Roze Loper heeft als doel de sociale acceptatie en inclusie van LHBTIQ+ in zorg- en welzijnsorganisaties te bevorderen. Het betreft een officieel keurmerk dat wordt uitgereikt na een traject dat leidt naar sociale acceptatie van seksuele diversiteit in de zorg, gevolgd door een audit door een onafhankelijke Certificerende Instelling. Organisaties die meedoen aan het Roze Loper-traject willen vooroordelen tegengaan en een organisatie zijn waarin iedereen graag verblijft en werkt.
Meer weten of aanmelden? Kijk op www.rozezorg.nl
Dit interview is op 29 juli 2024 geplaatst op de website van Actiz