Parkinson is een veelvoorkomende hersenziekte bij ouderen en hier moet dan ook op een bepaalde manier mee omgegaan worden. Gelukkig hebben wij er binnen Samen sinds kort een Parkinsonverpleegkundige bij: maak kennis met Mariëlla van Vliet.
Mariëlla is dus sinds kort Parkinsonverpleegkundige bij Samen. Ze creëert bekendheid over Parkinson, gaat iedereen in de intramurale zorg langs, geeft klinische lessen, geeft adviezen over hoe om te gaan met iemand die Parkinson heeft en geeft tips over de medicatie voor iemand met Parkinson.
Tips bij Parkinson
Een van de tips die zij als voorbeeld noemt, is deze: “Bij Parkinsonmedicatie moet de medicatie opgenomen worden in de darmen en het is daarom erg belangrijk is dat het een halfuur voor of een uur na de maaltijd opgenomen wordt, want de medicatie moet via de darmen naar de hersenen. Lang niet iedereen is daarvan op de hoogte, dus daarom is het belangrijk dat deze informatie zoveel mogelijk verspreid wordt. Als op deze manier de medicatie gegeven wordt, dan valt het wel op dat de symptomen van Parkinson wat minder worden. Uiteindelijk zullen deze medicijnen helemaal niet of minder werken, omdat de zenuwcellen in de hersenen te veel aangetast zijn. “
Parkinson en Parkinsonisme
De ziekte van Parkinson komt het meest voor tussen de leeftijd van 50 en 70 jaar. Mariëlla ziet dan ook vooral ouderen met deze ziekte, maar toch is de jongste Parkinsonpatiënt in Nederland, schrik niet, 13 jaar jong. Aan de ziekte van Parkinson zelf zal iemand niet overlijden, maar wel aan de symptomen. Des te langer iemand Parkinson heeft, hoe erger de symptomen worden. Mensen krijgen bijvoorbeeld slikproblemen en verslikken zich, waardoor zij longontsteking krijgen. Darmen kunnen daardoor niet meer goed werken waardoor de medicijnen niet meer hun werk doen. Een ander voorbeeld is dat mensen vallen en daardoor een heup breken en hier niet meer van beter worden.
“Naast de ziekte van Parkinson, bestaat ook Parkinsonisme. Dit is iets anders dan Parkinson. Bij Parkinsonisme werkt de medicatie niet, waardoor het een veel sneller verloop heeft. Daardoor kan je aan Parkinsonisme wel overlijden. Deze ziekte kan je spieren verslappen, waaronder je hartspier, waardoor je dus een hartstilstand kunt krijgen. Ook van Parkinsonisme zijn er verschillende vormen. In Magnushof zie je bijvoorbeeld veel de Lewy Body Dementie: te herkennen aan schommelingen in iemands geestelijke achteruitgang.”
Waarom Parkinsonverpleegkundige?
Mariëlla heeft een duidelijke reden waarom zij gekozen heeft om Parkisonverpleegkundige te zijn: “Ik was al een paar keer gevraagd om de verpleegkundige opleiding te doen. Ik wilde de opleiding wel doen, maar dan wilde ik mij graag specialiseren. Een aantal jaren geleden kwam binnen Samen de specialismen in opmars, en dat interesseerde mij dus wel. Maar daarvoor moest er een opleiding tot verpleegkundige gedaan worden. Ik heb deze opleiding gedaan, maar toen waren eigenlijk alle specialismen al een beetje vervult. Ik begon daarom te denken: wat wil ik nu eigenlijk? Toen merkte ik dat ik de ziekte van Parkinson eigenlijk wel erg interessant vond, omdat het voor ieder mens anders verloopt: de een trilt juist heel erg, en de ander juist weer niet. Door die verschillen van deze ziekte, begon Parkinson mij steeds meer te boeien. Ik merkte ook dat er te weinig kennis was onderling over deze ziekte om de mensen met Parkinson te kunnen verzorgen. Dat is uiteindelijk de reden voor mij geweest om mij te specialiseren tot Parkinsonverpleegkundige.”
Zoals Mariëlla het zelf omschrijft, is het best wel spannend om als enige binnen Samen Parkinsonverpleegkundige te zijn, want je bent eigenlijk op ontdekkingstocht in een nieuwe functie. Hierbij zag ze voorheen eigenlijk alleen de Zandstee en af en toe Magnushof, maar nu gaat ze ook steeds meer naar andere locaties.
Een typische werkdag
Een typische werkdag voor Mariëlla, klinkt als volgt: “Ik ben 16 uur per week werkzaam als Parkinsonverpleegkundige. Hoe mijn werkdag eruitziet, is eigenlijk per dag verschillend. Ik begin de dag met mails lezen en doe vooral voorbereidend werk. Als ik bij mensen langs moet, ga ik mij alvast inlezen in hun dossier. Ook heb ik een anamnese waar ik uit werk. Dit is een soort vooropgestelde lijst waar richtlijnen op staan als ik een interview doe bij mensen en waar deze mensen tegenaan lopen. Zodra ik het achterste puntje van de tong niet zie bij mensen en het idee heb dat er meer aan de hand is maar dat komt niet uit het gesprek, dan zoek ik een zorgmedewerker op. Vervolgens ga ik met deze medewerker in gesprek en werk ik dit verder uit. Daar voeg ik dan tips en adviezen bij, zoals dat het opvalt dat een bepaalde bewoner de medicatie niet inneemt en dat dit dan over kan worden genomen door de zorg. Ik stel dan bijvoorbeeld voor om een medicatielijst bij te houden, waarop te zien is hoe laat medicatie wordt ingenomen en wat er gegeten wordt.”
“Het allerleukst vaan Parkinsonverpleegkundige zijn, is de veelzijdigheid”. De afwisseling vind ik ontzettend leuk. Ik ben nu ook zelf nog aan het ontdekken en wat ik daar allemaal bij leer vind ik ook erg leuk. Zodra ik zelf ergens tegenaan loop en het even niet weet, dan heb ik altijd nog mijn klasgenoten waar ik opleiding mee gedaan heb. Dan berichten we even met elkaar, en dan komen we samen tot ideeën en adviezen.”
Specialisatie?
Of Mariëlla zich nog in andere specialismen zou willen specialiseren, is nu nog niet aan de orde: “Voor nu wil ik mij eerst helemaal richten op Parkinson. Nu ben ik alleen nog maar intramuraal bezig, en dat wil ik ook nog extramuraal en ik wil nog naar huisartsen, het ziekenhuizen, de artsen binnen Samen. Dus ik wil het vooral eerst nu goed op poten zetten, voordat ik mij in wat nieuws ga storten. Ik wil mij nog beter zichtbaar maken voor andere collega’s en niet alleen voor bijvoorbeeld kwaliteitsverpleegkundige. Bij locaties die bewoners met de ziekte van Parkinson hebben, ben ik wel al bekend, maar bij locaties zonder deze zorgvraag is dat nog wat minder en daar zou ik ook graag wat meer bekendheid krijgen.”
De dingen die Mariëlla binnen Samen doet zijn dus stuk voor stuk allemaal leerzaam, zeker omdat ze de eerste Parkinsonverpleegkundige binnen Samen is. We kunnen dus nog veel haar van leren!